Τι είναι ο όζος θυρεοειδούς και πως αντιμετωπίζεται Σταύρος Τσιριγωτάκης
ΟΖΟΙ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ- ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ-ΔΙΑΓΝΩΣΗ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Τι είναι ο όζος του θυρεοειδούς
Ο όζος του θυρεοειδούς είναι ένα ογκίδιο που εμφανίζεται στο θυροειδή. Συνήθως ξεχωρίζει από τον υπόλοιπο θυρεοειδή επειδή έχει ένα περίβλημα (κάψα). Ο όζος αποτελείται είτε:
από αθροίσεις θυρεοειδικών κυττάρων και είναι συμπαγής
περιέχει κυρίως υγρό και λέγεται κυστικός
περιέχει μια ζελατινοειδή ουσία που λέγεται κολλοειδές και είναι μια πρωτεϊνη που παράγει ο θυρεοειδής και ο όζος λέγεται κολλοειδής.
Γιατί δημιουργούνται οι όζοι στο θυρεοειδή αδένα
Η αιτία που εμφανίζονται οι θυρεοειδικοί όζοι είναι άγνωστη. Γνωρίζουμε ότι παίζει ρόλο:
- Η κληρονομικότητα
- Η έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία
- Η χρόνια φλεγμονή και το ανοσοποιητικό
Είναι συχνή η ύπαρξη όζων θυρεοειδούς και ποια η σημασία τους;
Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι μια συχνή κατάσταση. Σε άτομα άνω των 60 ετών τους συναντάμε σε ποσοστό 50% ή και μεγαλύτερο. Στην πλειοψηφία τους, περίπου 90-95%, είναι καλοήθεις.
Σπάνια οι όζοι παράγουν μεγάλες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών και προκαλούν συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού και αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα.
Αρκετές φορές όταν οι όζοι μεγαλώσουν σε διαστάσεις πιέζουν τα γειτονικά όργανα και προκαλούν συμπτώματα. Αν πιέζει την τραχεία ή τον οισοφάγο προκαλεί δύσπνοια ιδιαίτερα όταν το άτομο ξαπλώνει ή δυσκαταποσία, δηλαδή δυσκολία στην κατάποση και αίσθημα ότι κάτι εμποδίζει τη δίοδο της τροφής.
Αν ο όζος νεκρωθεί στο εσωτερικό του και αιμορραγήσει προκαλεί έντονο και ξαφνικό πόνο και περαιτέρω αύξηση του μεγέθους του όζου. Μπορεί επίσης να προκαλέσει βραχνάδα (σπάνια και αφορά κακοήθεις όζους).
Πως διαπιστώνουμε την ύπαρξη όζων θυρεοειδούς – Ο ρόλος του υπερηχογραφήματος
Ένας όζος μπορεί να γίνει αντιληπτός από το ίδιο το άτομο, ψηλαφώντας ή βλέποντας μια διόγκωση στο λαιμό του όταν είναι συνήθως μεγαλύτεροι από 1cm.
Το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς προσφέρει μια σημαντική βοήθεια στη διάγνωση των όζων θυρεοειδούς. Περιγράφει με μεγάλη ακρίβεια ακόμα και οζίδια λίγων χιλιοστών. Είναι μια εύκολη εξέταση, που δεν επιβαρύνει τη υγεία του εξεταζόμενου. Ο εξειδικευμένος και έμπειρος ακτινοδιαγνώστης με τα σύγχρονα μηχανήματα υπερήχων με τη μεγάλη ευκρίνεια που εξασφαλίζουν μας βοηθούν να αξιολογούμε τους όζους ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους, σε πιθανά καλοήθεις ή πιθανά κακοήθεις ακολουθώντας άλλη αντιμετώπιση κατά περίπτωση.
Πριν από κάθε επέμβαση θυρεοειδούς πρέπει να διενεργείται χαρτογράφηση των λεμφαδένων για να διαγνωσθεί αν υπάρχει διήθηση των λεμφαδένων. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί να γίνει λεμφαδενικός καθαρισμός μαζί με την θυρεοειδεκτομή. Σε διαφορετική περίπτωση αν υπάρχουν διηθημένοι λεμφαδένες ο ασθενής θα χρειαστεί να ξαναχειρουργηθεί για να ολοκληρωθεί η επέμβαση. Δυστυχώς αυτό δεν είναι σπάνιο. Αυτός είναι ο λόγος που οι ασθενείς θα πρέπει να εξετάζονται από εξειδικευμένους γιατρούς.
Αντιμετώπιση – Ο ρόλος της παρακέντησης (FNA)
Όταν ένας όζος είναι μεγαλύτερος από 1cm, καλό είναι να γίνεται παρακέντηση. Επίσης παρακέντηση γίνεται και σε μικρότερους όζους που έχουν ύποπτα χαρακτηριστικά για κακοήθεια.
Όταν το αποτέλεσμα της παρακέντησης είναι «αρνητικό», τότε ο όζος παρακολουθείται με υπερηχογράφημα. Σε αρνητικό αποτέλεσμα δεν σημαίνει ότι αποκλείεται η ύπαρξη κακοήθειας.
Φάρμακα – Παρακολούθηση
Όταν διαγιγνώσκονται οι όζοι του θυρεοειδούς, οι οποίοι αποτελούν μια μορφολογική ανωμαλία του αδένα, είναι απαραίτητο να ελέγχεται και η λειτουργία του θυρεοειδούς δηλαδή η παραγωγή ορμονών. Αυτό γίνεται με τον έλεγχο της Τ3, της Τ4 και της T. Όταν αυτές είναι φυσιολογικές δεν χρειάζεται αγωγή με φάρμακα. Αν όμως διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα στις ορμονικές εξετάσεις τότε πρέπει να δίνεται η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Παλαιότερα και μέχρι το 1980 περίπου όταν διαγιγνώσκονταν όζοι τότε δινόταν αγωγή καταστολής με θυροξίνη στοχεύοντας στην ελάττωση της TSH. Αυτή η αγωγή όχι μόνο δεν ήταν αποτελεσματική αλλά προκάλεσε καρδιολογικά και σκελετικά προβλήματα. Αυτός ήταν ο λόγος που εγκαταλείφθηκε.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η χειρουργική αντιμετώπιση των όζων.
Έτσι το χειρουργείο είναι απαραίτητο όταν:
- Η παρακέντηση (FNA) δείξει κακοήθη βλάβη ή ύποπτη για κακοήθεια βλάβη
- Όταν ο όζος είναι μεγάλος
- Όταν ο θυρεοειδής είναι μεγάλος και έχει πολλαπλούς όζους (πολυοζώδης βρογχοκήλη)
- Όταν ο όζος προκαλεί συμπτώματα από πίεση στα γύρω ανατομικά μόρια και οδηγεί σε δυσκαταποσία ή δύσπνοια.
Οι επεμβάσεις στο θυρεοειδή πρέπει να διενεργούνται μόνο από εξειδικευμένους και έμπειρους χειρουργούς με εξειδικευμένη ομάδα σε καλά οργανωμένο, εξοπλισμένο και ολοκληρωμένο Κέντρο. Μόνο σε αυτή την περίπτωση το αποτέλεσμα θα είναι άριστο και οι πιθανότητες εμφάνισης κάποιας επιπλοκής να είναι ελάχιστες.
Σταύρος Τσιριγωτάκης, Χειρουργός Θυρεοειδούς
Διευθυντής Τμήματος Χειρουργικής Θυρεοειδούς Ιασώ
Τακτικό Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων (ΕΕΧΕΑ)
Τακτικό Μέλος Αμερικάνικου Κολεγίου Χειρουργών (ACS)
Τακτικό Μέλος Διεθνούς Εταιρείας Χειρουργών (ISS)
Τακτικό Μέλος Ευρωπαϊκής Εταιρείας Θυρεοειδούς (ΕΤΑ)
Τακτικό Μέλος Αμερικανικής Εταιρείας Θυρεοειδούς (ΑΤΑ)
www.xeirourgos-thyroeidh.gr
[email protected]
https://www.facebook.com/groups/Thyreoeidhs.group/
https://www.facebook.com/Stavros.M.Tsirigotakis/