Όζος και καρκίνος του θυρεοειδούς: Τι πρέπει να λάβετε υπόψη σας
Όζος θυρεοειδούς & καρκίνος
Το να μάθετε ότι έχετε έναν ή περισσότερους όζους στο θυρεοειδή σας αδένα μπορεί να είναι αγχωτικό ή ακόμα και τρομακτικό, αλλά δεν σημαίνει πάντα ότι έχετε καρκίνο. Στην πραγματικότητα, μόνο το 10% περίπου των όζων του θυρεοειδούς είναι κακοήθεις.
Αλλά εάν έχετε διαγνωστεί με κακοήθεια στο θυρεοειδή , μπορεί να αισθάνεστε άγχος για τα επόμενα βήματα, τα οποία σχεδόν πάντα περιλαμβάνουν χειρουργική επέμβαση. Η αφαίρεση του θυρεοειδή που μερικές φορές συμπληρώνεται και με την αφαίρεση λεμφαδένων είναι η κύρια και βασική θεραπεία για όσους διαγνωστούν με καρκίνο θυρεοειδούς.
Παρακάτω, ο Διευθυντής του Τμήματος Χειρουργικής Θυρεοειδούς του Ιασώ, Σταύρος Τσιριγωτάκης, μοιράζεται μαζί σας ότι πρέπει να λάβετε υπόψη σας πριν υποβληθείτε σε χειρουργική επέμβαση για καρκίνο του θυρεοειδούς.
Να έχετε μια ακριβή διάγνωση
Είναι σημαντικό να αισθάνεστε άνετα αλλά και σίγουροι με την αξιολόγηση του όζου του θυρεοειδούς σας πριν υποβληθείτε σε χειρουργική επέμβαση. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι όζοι στο θυρεοειδή σας αδένα δεν είναι καρκινικοί, αρκετοί ασθενείς δεν χρειάζονται καθόλου χειρουργική επέμβαση.
Υπάρχουν τέσσερις βασικοί τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς. Περίπου το 95% των τύπων του καρκίνου του θυρεοειδούς είναι είτε θηλώδης είτε θυλακιώδης καρκίνος του θυρεοειδούς. Οι ασθενείς με αυτούς τους καρκίνους έχουν συνήθως καλή πρόγνωση. Η βασική προϋπόθεση για την καλή πρόγνωση είναι η έγκαιρη και ακριβής διάγνωση και η άριστη χειρουργική επέμβαση από εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς και μόνο. Αυτοί οι τύποι καρκίνου θυρεοειδούς μπορεί να έχουν κάποιο υπότυπο που να κάνει πιο επιθετική τη νόσο και να χρειάζεται πιο εκτεταμένη επέμβαση. Αυτό μόνο σε ένα εξειδικευμένο Κέντρο μπορείτε να το μάθετε. Σε διαφορετική περίπτωση είναι πιθανόν να χρειαστείτε επανεπέμβαση μόλις μάθετε τη διάγνωση της ιστολογικής εξέτασης μερικές μέρες μετά το χειρουργείο. Αυτό δεν είναι καθόλου απίθανο.
Το υπόλοιπο 5% από τις κακοήθειες του θυρεοειδούς αποτελούν ο μυελοειδής καρκίνος του θυρεοειδούς και ο αναπλαστικός καρκίνος του θυρεοειδούς. Ο αναπλαστικός καρκίνος θυρεοειδούς είναι η χειρότερη μορφή κακοήθειας από όλες τις κακοήθειες που μπορεί να εμφανιστούν στον άνθρωπο. Είναι πολύ πιο επιθετικός και δυστυχώς η χειρουργική επέμβαση και θεραπεία έχει μόνο ανακουφιστικό ρόλο.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι χειρουργικής επέμβασης για τον καρκίνο του θυρεοειδούς
Ο τύπος της χειρουργικής επέμβασης που προτείνει ο γιατρός σας θα βασίζεται σε μια εκτίμηση κινδύνου που περιλαμβάνει το ιστορικό σας, την παθολογία του όγκου, το μέγεθος και τη θέση.
Η απλούστερη επέμβαση για καρκίνο του θυρεοειδούς είναι η λοβεκτομή. Σε αυτή την επέμβαση αφαιρείται ο μισός θυρεοειδής αδένας αλλά γίνεται πολύ σπάνια.
Όταν ένας όγκος του θυρεοειδούς είναι πιο πιθανό να εξαπλωθεί, τότε πρέπει να πραγματοποιηθεί ολική θυρεοειδεκτομή (αφαίρεση ολόκληρου του θυρεοειδούς αδένα).
Εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί πέρα από τον θυρεοειδή αδένα στους γύρω λεμφαδένες, τότε σίγουρα θα χρειαστεί μια πιο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση που θα περιλαμβάνει την αφαίρεση αυτών των λεμφαδένων (λεμφαδενικός καθαρισμός). Η πιθανή εξάπλωση του καρκίνου του θυρεοειδούς στους λεμφαδένες φαίνεται μόνο αν υποβληθείτε σε εξειδικευμένο υπερηχογράφημα (χαρτογράφηση) από άριστο ακτινολόγο θυρεοειδούς. Δυστυχώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που κάποιος ασθενής έχει διάγνωση καρκίνου θυρεοειδούς αλλά δεν ελέγχεται για την πιθανότητα ύπαρξης διηθημένων λεμφαδένων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, ο ασθενής μετά από λίγο χρονικό διάστημα να χρειαστεί επανεπέμβαση. Επίσης μπορεί να υπάρχει κάποιος άλλος λόγος (επιθετικός υπότυπος θηλώδους καρκίνου) που να χρειαστεί να γίνει αφαίρεση των λεμφαδένων ακόμα και όταν η χαρτογράφηση δεν εντοπίζει προσβεβλημένους λεμφαδένες. Αυτό μόνο από έναν εξειδικευμένο και άριστο χειρουργό θυρεοειδούς μπορείτε να το εξασφαλίσετε.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι καρκίνοι του θυρεοειδούς μπορεί να εξαπλωθούν σε άλλα σημαντικά όργανα του λαιμού και μπορεί να απαιτούν πιο σύνθετες χειρουργικές επεμβάσεις που γίνονται καλύτερα και ασφαλέστερα ΜΟΝΟ από έναν έμπειρο και εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς.
Κάντε τις σωστές ερωτήσεις
Όταν συναντηθείτε με τον χειρουργό σας, βεβαιωθείτε ότι έχετε ξεκάθαρη κατανόηση της διάγνωσης, του χειρουργικού σχεδίου και της αναμενόμενης ανάρρωσης. Ακολουθούν ορισμένες ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε:
-
Πόσες επεμβάσεις καρκίνου του θυρεοειδούς κάνετε κάθε χρόνο;
Οι πιο έμπειροι χειρουργοί καρκίνου του θυρεοειδούς εκτελούν περισσότερες από 100 επεμβάσεις θυρεοειδούς ετησίως. Όλες οι Επιστημονικές Εταιρείες Θυρεοειδούς συνδέουν άμεσα την πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών με τον αριθμό των επεμβάσεων που διενεργεί ετησίως ο χειρουργός.
-
Τι είδους χειρουργικής επέμβασης χρειάζομαι για τον καρκίνο του θυρεοειδούς μου; Πόση εμπειρία έχετε να κάνετε αυτό το συγκεκριμένο είδος χειρουργικής επέμβασης;
Εάν ο χειρουργός δεν έχει κάνει πολλές επεμβάσεις σαν τη δική σας, ζητήστε μια δεύτερη γνώμη από κάποιον που τις κάνει καθημερινά.
-
Πόσοι από τους πρόσφατα διαγνωσθέντες ασθενείς σας πρέπει να υποβληθούν σε δεύτερη χειρουργική επέμβαση μέσα σε ένα χρόνο;
Αυτός ο αριθμός πρέπει να είναι μικρότερος από 1%.
- Πόσο μεγάλη θα είναι η τομή μου, τι υπόλειμμα θα έχω, αν δείτε κατά τη διάρκεια της επέμβασης, κάποιο λεμφαδένα ύποπτο που δεν τον δείχνει η χαρτογράφηση τι θα κάνετε;
- Η τομή για ένα φυσιολογικό σε μέγεθος θυρεοειδή θα είναι περίπου 3 εκατοστά, το υπόλειμμα στο 95% των περιπτώσεων θα είναι κάτω από 1%. Αν υπάρχει ύποπτος λεμφαδένας κατά τη διάρκεια της επέμβασης θα πρέπει να αποσταλεί για ταχεία βιοψία και αν η απάντηση είναι θετική θα πρέπει να διενεργηθεί λεμφαδενικός καθαρισμός.
-
Πόσο στενά συνεργάζεστε με τον ενδοκρινολόγο, τον ακτινολόγο, τον κυτταρολόγο, τον παθολογοανατόμο και τον πυρηνικό;
Είναι σημαντικό οι γιατροί σας να συνεργάζονται και να είναι όλοι σίγουροι για τη διάγνωση και το πλάνο της χειρουργικής επέμβασης και θεραπείας. Αυτό ελαχιστοποιεί τις εκπλήξεις κατά τη διάρκεια του χειρουργείου αλλά και μετά την επέμβαση.
-
Θα επηρεάσει η επέμβαση τη ρύθμιση του μεταβολισμού μου;
Εάν αφαιρεθεί ο μισός θυρεοειδής σας αδένα (λοβεκτομή), ο υπόλοιπος που απομένει μπορεί να παράγει αρκετή ορμόνη που να ρυθμίζει το μεταβολισμό σας. Αλλά αν έχετε αφαιρέσει ολόκληρο τον αδένα, θα χρειαστεί να παίρνετε καθημερινά ένα χάπι θυρεοειδικών ορμονών για το υπόλοιπο της ζωής σας. Πολλές φορές όμως ακόμα και αυτοί οι ασθενείς που έχουν τον μισό θυρεοειδή τους είναι υποχρεωμένοι να λαμβάνουν χάπι αντικατάστασης των θυρεοειδικών ορμονών.
-
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι αυτής της επέμβασης στον θυρεοειδή;
Όταν θα κάνετε αυτή την ερώτηση θα ζητήσετε να σας περιγράψει τα δικά του ποσοστά επιπλοκών και όχι αυτά που περιγράφονται στη βιβλιογραφία.
-
Πόση ενόχληση θα έχω μετά την επέμβαση;
Η ανάρρωση κάθε ασθενούς από τη χειρουργική επέμβαση καρκίνου του θυρεοειδούς είναι διαφορετική
Η ανάρρωση κάθε ασθενούς είναι διαφορετική. Σίγουρα παίζει ρόλο η έκταση της επέμβασης αλλά τον κυριότερο ρόλο τον παίζει η ποιότητα της επέμβασης. Η ανάρρωση συνήθως διαρκεί 2-3 ημέρες, ελάχιστοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν μια εβδομάδα για να αναρρώσουν. Όλοι όμως μπορούν να μιλήσουν αμέσως μετά την επέμβαση και να φάνε λίγες ώρες μετά την επέμβαση. Όλοι οι ασθενείς θα έχουν μια μικρή ουλή μετά την επέμβαση. Με τις χειρουργικές επεμβάσεις που περιορίζονται στον θυρεοειδή, η ουλή έχει συνήθως μήκος περίπου 3 εκατοστά και θα μοιάζει με μια φυσική πτυχή στο λαιμό με την πάροδο του χρόνου. Το μέγεθος της ουλής εξαρτάται σίγουρα από το μέγεθος του θυρεοειδή αλλά και από την ανατομία του ασθενή. Είναι διαφορετικό το μέγεθος της ουλής για ένα φυσιολογικό σε διαστάσεις θυρεοειδή και διαφορετικό για ένα τεράστιο θυρεοειδή που καταδύεται μέσα στο θώρακα για παράδειγμα. Επίσης είναι διαφορετικό το μέγεθος της τομής σε έναν υπέρβαρο ασθενή που έχει πολύ κοντό λαιμό ή σε έναν ασθενή που χρειάζεται λεμφαδενικό καθαρισμό. Ρωτήστε όμως το γιατρό σας τι να περιμένετε μετά τη συγκεκριμένη χειρουργική επέμβαση.
Μην βιαστείτε να χειρουργηθείτε
Με τον καρκίνο του θυρεοειδούς, δεν πρέπει να νιώθετε ότι είστε σε αγώνα δρόμου για την αφαίρεση του θυρεοειδή το συντομότερο δυνατό. Εκτός από τους πιο επιθετικούς καρκίνους του θυρεοειδούς (όπως ο αναπλαστικός καρκίνος του θυρεοειδούς), οι υπόλοιποι καρκίνοι συνήθως αναπτύσσονται αργά. Ακόμη και όταν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες, γενικά δεν υπάρχει επείγουσα ανάγκη για χειρουργική επέμβαση την ίδια ημέρα. Έτσι, αφιερώστε χρόνο για να ερευνήσετε τις επιλογές σας και βρείτε τον κατάλληλο Χειρουργό Θυρεοειδούς στο κατάλληλο Κέντρο Χειρουργικής Θυρεοειδούς για να έχετε τη σωστή επέμβαση από την πρώτη φορά.
Δεδομένου ότι υπάρχει μεγαλύτερη επείγουσα ανάγκη με τον αναπλαστικό καρκίνο του θυρεοειδούς, παροτρύνουμε αυτούς τους ασθενείς να αναζητήσουν την κατάλληλη φροντίδα αμέσως μετά τη διάγνωση.
Η εξειδικευμένη διάγνωση, θεραπεία & φροντίδα έχει οφέλη
Η λήψη θεραπεία και φροντίδας για τον καρκίνο του θυρεοειδούς σε ένα σημαντικό Κέντρο Καρκίνου Θυρεοειδούς μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά στην έκβασή και την πρόγνωση σας. Το Κέντρο πρέπει να διαθέτει ομάδες που μελετούν κάθε πτυχή του καρκίνου του θυρεοειδούς, γεγονός που σας δίνει πρόσβαση στις πιο σύγχρονες και εξειδικευμένες εξετάσεις, στην άριστη και εξατομικευμένη χειρουργική επέμβαση αλλά και στην πιο σύγχρονη φροντίδα.
Ανεξάρτητα από τον τύπο καρκίνου του θυρεοειδούς που έχετε, μόνο μια εξειδικευμένη ομάδα μπορεί να σας βοηθήσει να διασφαλίσετε ότι έχετε μια ακριβή διάγνωση, ένα καλά μελετημένο σχέδιο επέμβασης, μια άριστη χειρουργική επέμβαση που μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης επιπλοκών, τις πιθανότητες υποτροπής και την ανάγκη για άλλη συμπληρωματική χειρουργική επέμβαση.
Δυστυχώς δεν είναι σπάνιο να έρχονται ασθενείς για συμπληρωματική επέμβαση οι οποίοι έχουν χειρουργηθεί αλλού μια ή ακόμα και περισσότερες φορές. Οι επανεπεμβάσεις έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης επιπλοκών. Επίσης οι επανεπεμβάσεις ταλαιπωρούν ψυχικά, σωματικά αλλά και οικονομικά τον ασθενή αφού θα χρειαστεί επανειλημμένες νοσηλείες αλλά και αποχή από την εργασία του για αναρρωτικές άδειες.
Ο συγκεκριμένος ασθενής 1 μήνα πριν έρθει σε εμάς είχε υποβληθεί σε αφαίρεση του μισού θυρεοειδή (λοβεκτομή). Στον έλεγχο μετά την επέμβαση φάνηκε λεμφαδένας με καρκίνο αλλά στον εξειδικευμένο υπέρηχο φάνηκε καρκίνος και στον εναπομείναντα λοβό. Χειρουργήσαμε αυτό τον ασθενή και διενεργήσαμε αφαίρεση του υπόλοιπου θυρεοειδή και λεμφαδενικό καθαρισμό. Αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει σπάνια.
Η επιλογή του κατάλληλου χειρουργού είναι ίσως το δυσκολότερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει ένας ασθενής με καρκίνο θυρεοειδούς. Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να επιλέξετε σοφά τον χειρουργό που θα εμπιστευτείτε για την διενέργεια της εξειδικευμένης αλλά και εξατομικευμένης επέμβασης που χρειάζεστε.
Σταύρος Τσιριγωτάκης, Χειρουργός Θυρεοειδούς
Διευθυντής Τμήματος Χειρουργικής Θυρεοειδούς Ιασώ
Τακτικό Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων (ΕΕΧΕΑ)
Τακτικό Μέλος Αμερικάνικου Κολεγίου Χειρουργών (ACS)
Τακτικό Μέλος Διεθνούς Εταιρείας Χειρουργών (ISS)
Τακτικό Μέλος Ευρωπαϊκής Εταιρείας Θυρεοειδούς (ΕΤΑ)
Τακτικό Μέλος Αμερικανικής Εταιρείας Θυρεοειδούς (ΑΤΑ)